Ovulatie-inductie

Wat is het?

Ovulatie-inductie is een behandeling met medicijnen om de rijping van een eicel en daarmee de eisprong te stimuleren. Het wordt toegepast bij vrouwen die een onregelmatige cyclus of helemaal geen cyclus hebben. Ovulatie-inductie vindt plaats door middel van  tabletten of injecties. Met deze medicijnen wordt er naar gestreefd één follikel (eiblaasje) te laten ontstaan. Door middel van echo’s wordt gecontroleerd hoe het lichaam op de medicatie reageert en of er een follikel gaat groeien. Indien er geen of juist te veel follikels groeien kan het zijn dat een behandeling wordt gestopt en bij de volgende cyclus wordt gestart met een andere dosering medicatie. Zodra op de echo wordt gezien dat  een follikel goed groeit, mag je thuis ovulatietesten gaan doen en thuis gemeenschap hebben rondom de eisprong. Indien je behandeld wordt met donorzaad, dan wordt er een dag na de positieve ovulatietest een inseminatie verricht.

Deze behandeling is geschikt voor vrouwen met een kinderwens die een cyclusstoornis (onregelmatige cyclus, cyclus korter dan 21 of langer dan 35 dagen) of anovulatie (geen eisprong) hebben. Oorzaak hiervoor kan zijn dat er een verstoorde productie is van de hormonen of een verstoorde gevoeligheid van de eierstokken voor deze hormonen.

Voor wie?

De ovulatie inductie methode wordt toegepast bij vrouwen bij wie geen eisprong optreedt en bij vrouwen met een onregelmatige cyclus, waarbij af en toe een eisprong plaatsvindt. Voorbeelden hiervan zijn:

• Een verstoorde hormoonproductie: deze vrouwen hebben meestal geen maandelijkse groei van een follikel en dus ook geen eisprong. Daardoor is er sprake van geen menstruatie of een zeer onregelmatige menstruatie.
• Polycysteuze eierstokken (PCOS): Bij PCOS zijn er in de eierstokken veel vochtblaasjes aanwezig. Vrouwen met PCOS hebben over het algemeen zelden of een onregelmatige eisprong.

Hoe werkt het?

Een menstruatiecyclus duurt gemiddeld 28 dagen en begint op de eerste dag van helder bloedverlies, oftewel cyclusdag 1. Dit bloedverlies duurt meestal 3 tot 7 dagen. In de hypofyse (een deel van de hersenen) worden hormonen zoals FSH (follikelstimulerend hormoon) en LH (luteïniserend hormoon) geproduceerd. Deze hormonen zorgen voor de groei van meerdere follikels in de eierstokken, waarvan er uiteindelijk één dominant wordt en een rijpe eicel bevat die tijdens de eisprong vrijkomt.

Vanuit de eierstokken worden ook de hormonen oestrogeen en progesteron geproduceerd, die ervoor zorgen dat het baarmoederslijmvlies opbouwt en gereed is voor de innesteling van een embryo. Halverwege de cyclus treedt er een stijging op van het LH-hormoon, wat leidt tot de eisprong 24-36 uur later. Deze LH-piek kan worden gemeten met ovulatietesten. Bij een cyclus van 28 dagen vindt de eisprong ongeveer op dag 14 plaats. De vrijgekomen eicel belandt in de eileiders en kan gedurende 12 tot 24 uur worden bevrucht door een zaadcel. Gebeurt dit niet, dan begint de menstruatie ongeveer twee weken later opnieuw.

Is er geen sprake van een natuurlijke cyclus, blijven menstruaties uit of zijn ze onregelmatig? Lees de FAQ onderaan deze pagina.

De behandeling stap voor stap

Voorbereiding

Bij een onregelmatige cyclus zal eerst gekeken worden naar de oorzaak. Indien overgewicht de oorzaak is dan zal besproken worden om te beginnen met afvallen. De kans is namelijk aanwezig dat door het afvallen de cyclus weer regelmatig(er) wordt. De kans op een gezonde zwangerschap neemt daardoor toe. Medisch ingrijpen met medicijnen is in dat geval niet meer nodig.

Medicatie

• Het kan zijn dat je tabletten voorgeschreven krijgt of injecties. Tabletten bestaan vaak uit Letrozol of Clomid/clomifeencitraat. Deze tabletten stimuleren je lichaam om zelf FSH aan te gaan maken. Als je injecties krijgt zijn dit vaak injecties met FSH.
• Als er meer FSH in het lichaam aanwezig is, dan stimuleert dit de eierstokken om follikels (of eiblaasjes) te laten groeien. Soms ontstaat er 1 en  soms meerdere follikels, dit wordt altijd goed in de gaten gehouden met behulp van echografie.
• Het kan ook voorkomen dat jouw behandelaar bepaalt dat de eisprong opgewekt dient te worden met een injectie HCG. De inject bootst de LH-piek na waardoor de eicel(len) gaan uitrijpen, waarna de eisprong volgt.
• De timing van de HCG-injectie volgen we op aan de hand van echo’s. Ongeveer 30 tot 36 uur na de HCG-injectie vindt de eisprong plaats.
• De medicatie zal door jouw behandelaar worden voorgeschreven via Serpha, hier kun je ook specifiek jouw geneesmiddel opzoeken voor bijsluiters en prikinstructies.

De behandeling

Op het moment dat je ongesteld bent geworden, neem je telefonisch contact met ons op. Soms is het nodig de menstruatie eerst op te wekken met Provera. Mocht de eerste cyclusdag in het weekend zijn, dan bel je ons op maandagochtend. We plannen dan een echo afspraak  voor cyclusdag 10. Je hoeft hiervoor niet de spoedlijn te bellen. Op de derde dag van je cyclus zal je beginnen met de tabletten of injecties.

Als bij de echo blijkt dat de follikel dominant is (vanaf 12 mm), kun je gaan starten met ovulatietesten. Afhankelijk van jouw situatie zal na een positieve ovulatietest óf een inseminatie gepland worden óf coïtusadvies gegeven worden.

In de eerste behandeling zullen we circa 8 dagen na de positieve ovulatietest éénmalig progesteron prikken. Als het progesteron hoog genoeg blijkt, dan weten we zeker dat er een eisprong heeft plaatsgevonden. Als er nog geen follikel dominant is, dan  wordt een paar dagen later opnieuw een echo gemaakt. Dit blijven we doen tot cyclusdag 21. Als er met behulp van de tabletten geen groei en dus ook geen eisprong optreedt, dan kan de dosering worden verhoogd. Soms is er op de hoogste dosering tabletten nog geen eisprong. Stimuleren met FSH injecties is dan vaak de volgende stap.

Na ovulatie inductie

• Afwachten: 15 dagen na de vruchtbare periode mag je thuis een zwangerschapstest doen met ochtendurine. De uitslag hiervan horen wij graag van jou.
• Zwanger: Wanneer je zwanger bent, plannen we een zwangerschapsecho in als je ongeveer 8 weken zwanger bent. Deze eerste echo mag je ook bij je eigen verloskundige laten maken. Wel horen wij dan graag de bijzonderheden. Als alles naar wens verloopt, verwijzen we je door naar een verloskundige naar keuze. In sommige gevallen word je naar een gynaecoloog in het ziekenhuis verwezen. Vanzelfsprekend horen we graag de afloop van de zwangerschap en geboorte.
• Niet zwanger: Als je helaas toch bent gaan menstrueren, dan kun je ons bellen op de eerste dag van jouw menstruatie en wordt er, als je dit wenst, opnieuw een OI-behandeling gestart. Bij twijfel of wel van een menstruatie gesproken moet worden; overleg dan s.v.p. met ons, bijvoorbeeld over het wel of niet staken van eventuele medicatie.
  Bespreek s.v.p. met ons elk bloedverlies dat anders is dan jouw normale menstruatiepatroon.

Kosten

De kosten voor een ovulatie-inductie-behandeling bestaat uit de contactmomenten met specialisten, echo-momenten en eventuele medicatie. Voor een indicatie van de kosten kun je het beste onze tarievenlijst raadplegen.

Zorgverzekering
Informeer bij jouw zorgverzekeraar of je in aanmerking kunt komen voor vergoeding en wat de voorwaarden zijn.

Afspraak maken

Wil je een afspraak maken voor een intake? Vul dan het formulier op onze aanmeldpagina in.

Meer informatie

• Een veel gestelde vraag is hoe lang de wachttijden zijn bij Nij Barrahûs voor een vruchtbaarheidsbehandeling. Lees hier meer over onze wachttijden.
• We krijgen dagelijks veel vragen over vruchtbaarheidsbehandelingen. De antwoorden op de meest gestelde vragen hebben we voor je samengevat in deze FAQ
• Lees in onze blogs hoe andere patiënten een behandeling bij Nij Barrahûs ervaren hebben.
• Ook kun je informatie vinden op de website van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie.

Heb je toch nog vragen?

Heb je behoefte aan verdere toelichting op deze informatie, dan kun je bij onze verpleegkundigen je vragen stellen. Dat kan eenvoudig: stuur onderstaand formulier in en binnen enkele werkdagen voorzien zij je van een antwoord.